Kỹ thuật đánh Tennis trái tay là một kỹ thuật khó, đòi hỏi sức mạnh, độ chính xác và sự nhạy cảm cao. Tuy nhiên, nó có thể tạo ra một đòn phản công bất ngờ và mạnh mẽ, giúp bạn ghi điểm tức thời. Nếu đã tự tin vào những kỹ thuật đánh Tennis cơ bản, bạn có thể luyện tập dần cách đánh trái tay theo hướng dẫn chi tiết các bước dưới đây.
Trong Tennis, có hai kiểu đánh trái tay là đánh trái một tay (One-handed backhand) và đánh trái hai tay (Two-handed backhand). Tên gọi được đặt dựa vào số lượng tay cầm vợt của bạn khi đánh bóng.
1. [Cơ Bản] 6 bước đánh Tennis trái 2 tay
Có một quy tắc khi học bất kỳ kỹ thuật đánh Tennis nào, đó là đúng kỹ thuật. Điều này có ý nghĩa là bạn cần học và thực hiện các nguyên tắc kỹ thuật đúng cách, để đảm bảo sự chính xác, hiệu quả và phát triển kỹ năng một cách bền vững. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cho bạn tham khảo.
1.1. Cầm vợt đúng cách
Nếu bạn chưa biết, có bốn cách cầm vợt Tennis khác nhau: Cầm vợt kiểu liên lục địa (Continental grip); Kiểu phương Đông (Eastern grip); Kiểu phương Tây (Western grip); và Bán phương Tây (Semi-western grip).
Mỗi cách sẽ phù hợp cho những kỹ thuật đánh nhất định. Đối với cách đánh trái hai tay, tay thuận của bạn sẽ cầm vợt kiểu liên lục địa hoặc phương Đông.
Hướng dẫn cách cầm hai tay liên lục địa (Nguồn: Internet)
Kiểu cầm liên lục địa sẽ phù hợp cho các cú giao bóng, cú chém bóng (slice), và đứng lưới (volley) trái hai tay nhằm tận dụng khả năng đổi hướng và độ nghiêng của cán vợt để ra đòn bất ngờ. Khi đó, bạn cần:
- Xác định trục chính của vợt bằng cách cầm vợt vuông góc với mặt sân.
- Sau đó, dùng tay thuận của bạn cầm lấy đuôi vợt sao cho đốt ngón tay cái nằm vào trong ở trên cạnh số 2. Đặt ngón trỏ tay phải gốc đốt ngón tay lên cạnh bên của trục chính, các ngón tay còn ôm lấy cán vợt.
- Tay còn lại sẽ để bên trên theo chiều ngược lại so với tay thuận – nghĩa là đốt ngón tay cái nằm ở ngoài, trên cạnh số 2 và các ngón tay khác ôm phần trong của cán vợt.
Hướng dẫn đơn giản về cách cầm vợt phương Đông (Nguồn: Internet)
Trong khi đó, kiểu cầm phương Đông ít phổ biến hơn và thường phù hợp với cú đánh trái tay xoáy từ trên xuống (topspin) bởi vì cách cầm này tạo ra sự ổn định và sức mạnh nhiều hơn khi đánh bóng. Để cầm vợt đúng cách, bạn có thể tham khảo mẹo sau:
- Xòe bàn tay thuận và xác định vị trí gốc của ngón trỏ. Bạn sẽ sờ thấy phần xương gốc hơi gồ lên.
- Kẻ một đường chéo từ gốc của ngón trỏ đến góc ngoài của lòng bàn tay.
- Đặt cán vợt song song với mặt sân và vào chính đường chéo vừa kẻ và để các ngón tay ôm lấy cán vợt.
- Xoay lòng bàn tay úp xuống và đặt tay còn lại lên bên trên tay thuận; theo chiều ngược lại.
1.2. Xoay người vào vị trí
Trước một cú đánh Tennis trái hai tay, bước đầu là bạn cần đứng ở vị trí sẵn sàng để có thể nhanh chóng di chuyển theo bất kỳ hướng nào, phụ thuộc vào quỹ đạo bóng từ sân đối thủ. Một số lưu ý khi đứng sẵn sàng là:
- Mắt nhìn thẳng và tập trung để sẵn sàng dự đoán quỹ đạo rơi của quả bóng.
- Hai chân dang rộng bằng vai và hơi chùn gối để tạo sự cân bằng, vững chắc.
- Hơi cúi người về phía trước và trọng lượng cơ thể dồn vào hai bàn chân.
- Cầm vợt bằng hai tay và chìa thẳng về phía trước, nghiêng 45॰ để không đánh bóng lên trời. Thông thường, tay của bạn sẽ ở ngang tầm mặt và ở khoảng chính giữa hai chân.
Khi đã xác định được hướng bóng đã rơi là ở bên phải hay bên trái, bạn cần xoay người về phía đó để sẵn sàng tiếp bóng.
- Bước chân phía bóng rơi ra sau một khoảng nhỏ để kéo cơ thể xoay sang một bên. Trọng tâm rơi vào chân đó và xoay gót chân còn lại, đứng bằng mũi chân.
- Vai và hông hướng song song với mặt lưới phía trước.
- Tay vung ra sau một cách thoải mái và mở vợt ra sau, đầu vợt cao hơn cán vợt.
Động tác xoay người này giúp tạo đà và tích trữ năng lượng cơ bắp để chuẩn bị đón và đánh bóng ra xa.
1.3. Bước chân lên để tạo thế đánh bóng
Khi bóng ở vị trí cao nhất và chuẩn bị rơi xuống, bạn cần bước chân đang quay gót về phía trước. Động tác này sẽ giúp chuyển trọng tâm của bạn từ chân sau về phía trước và tạo sự cân bằng cũng như tính liên tục khi bạn chuẩn bị vung vợt để đón bóng. Mũi giày của chân trước chếch một góc 45॰ so với mũi giày còn lại.
1.4. Xoay đầu vợt xuống dưới (thả gậy)
Cú đánh trái tay thường thực hiện ở vị trí thấp để tạo ra một đường bóng bổng và mạnh về phía sân đối thủ. Để làm được điều đó, bạn cần xoay vợt từ vị trí ngang đầu ở bước 4 xuống vị trí ngang hông. Kỹ thuật này được gọi là “thả vợt”.
- Từ từ chuyển trọng tâm từ chân sau về chân trước, đồng thời, hơi xoay hông và vai về phía trước.
- Xoay đầu vợt xuống dưới theo một hình chữ C ngược. Điều này sẽ giúp cổ tay của bạn có đủ không gian để xoay qua và tiếp xúc quả bỏng ở động tác sau.
Bạn cần chọn thời điểm thả vợt thích hợp bởi vì kết thúc hành động thả vợt chính là lúc bạn tiếp xúc trái bóng Tennis. Nếu bạn chọn điểm tiếp xúc quá cao, bóng sẽ bay chúc xuống và mật lực. Ngược lại, nếu bạn thả vợt quá thấp, quả bóng có thể bay thẳng lên trời.
1.5. Tăng tốc và đánh bóng
Kết thúc động tác thả vợt là lúc vai và hông song song với mặt lưới và mặt vợt ở vị trí vuông góc với bóng. Lúc này, bạn hãy tận dụng lực đã tích trữ ở động tác số 4 và lưu ý giữ cố định cổ tay và đánh bóng bằng một đường thẳng dứt khoát.
Bạn sẽ cảm nhận rằng chuyển động và lực của tay thuận (tay đặt ở đuôi vợt) sẽ dẫn dắt mặt vợt đi từ phía sau lên phía trước. Nếu cảm thấy tay phát lực là tay đặt bên trên, điều này có nghĩa là bạn đang đánh bóng sai cách.
1.6. Theo dõi bóng sau khi kết thúc cú đánh
Để phát bóng một cách mạnh mẽ và chính xác nhất, cổ tay thuận của bạn cần cần duỗi hết sức có thể. Vì thế, theo quán tính, mặt vợt sẽ đi vòng ra sau lưng và cán vợt cảm giác như được đặt lên vai. Cùi trỏ của tay không thuận hướng về phía trước và ngang cằm của bạn.
Trọng tâm được chuyển hết về chân trước để đẩy cơ thể bạn đứng thẳng lên. Chân sau hơi kiêng để duy trì sự cân bằng. Các bộ phận trên cơ thể được thả lỏng ở mức thoải mái nhất và hãy nhanh chóng đi về tư thế sẵn sàng – hai chân rộng bằng vai để chuẩn bị cho một cú phòng thủ, nếu cần.
Trong lịch sử 100 năm đầu tiên của bộ môn Tennis, kiểu đánh trái một tay là kỹ thuật mà hầu hết người chơi, dù nghiệp dư hay chuyên nghiệp, sử dụng. Rất ít người chơi đánh trái hai tay do:
- Các giác tự nhiên: Theo quán tính khi vung tay trái, tay còn lại sẽ giang ra phía ngược lại để giữ cân bằng và tạo đà xoay cho cơ thể. Vì thế, đánh trái một tay mang lại cảm giác tự nhiên hơn.
- Tính linh hoạt: Việc để tay ra hai bên cũng giúp hướng di chuyển được thông thoáng nên bạn có thể nhanh chóng tiền về phía trước hay sang ngang để chuẩn bị phòng thủ khi đối thủ phản công.
- Khả năng với bóng xa: Bằng cách mở rộng tay về hai bên và sự di chuyển linh hoạt, bạn dễ tiếp cận các quả bóng rơi xa hơn so với dự đoán ban đầu.
Dù vậy, cách đánh này cũng có nhiều nhược điểm:
- Độ ổn định: Đánh trái một tay yêu cầu sự ổn định vì khi chỉ sử dụng một tay để đánh, bạn khó kiểm soát cú đánh nếu không có kỹ thuật tốt.
- Khả năng chịu đựng bóng nặng: Khi đối mặt với các cú đánh có sức mạnh và tốc độ cao, cách đánh trái một tay có thể gặp khó khăn trong việc đón bóng và phản công.
- Khó khăn trong việc học: Đánh trái một tay là một kỹ thuật khó để học và làm chủ, đặc biệt đối với những người mới bắt đầu hoặc trẻ em. Nó đòi hỏi sự linh hoạt, cân bằng và sự phối hợp giữa nhiều yếu tố kỹ thuật thì mới có thể đánh chắc tay và ổn định.
Tóm lại, cú đánh trái một tay phù hợp với người chơi đã có kinh nghiệm và kỹ thuật tốt khi đánh một cú bóng xoáy hoặc khi cần linh hoạt đỡ bóng rơi xa.
2. [Nâng cao] 6 bước đánh Tennis trái 1 tay
Sau một thời gian luyện tập và sử dụng kỹ thuật đánh Tennis trái hai tay như trên, bạn có thể thử chuyển sang cách đánh một tay. Như đã đề cập ở trên, cách đánh trái một tay giúp bạn tăng khả năng linh hoạt và nhất là cơ hội tiếp xúc bóng xa.
2.1. Cầm vợt đúng cách và vào tư thế sẵn sàng
Về tay, bạn có thể sử dụng cách cầm vợt kiểu phương Đông như lúc đánh trái hai tay, hoặc là cầm thuận tay nửa cán vợt (Semi-western backhand grip).
Tác dụng của cách cầm bán phương Tây là bạn dễ dàng tạo ra một cú đánh xoáy mạnh mẽ với quỹ đạo cong và hiệu ứng xoay tròn đầy uy lực. Tuy vậy, cách cầm này khá khó và thường chỉ có dân chuyên nghiệp như Roger Federer, Stefanos Tsitsipas, và Dominic Thiem mới hay dùng.
Bạn có thể thử cách cầm này bằng cách như sau:
- Bắt đầu bằng cách cầm vợt kiểu phương Đông, có nghĩa là bạn sẽ đặt ngón trỏ của tay thuận lên mặt thứ ba của cán vợt – chú ý là vị trí này có thể khác nhau với người thuận tay trái và tay phải.
- Sau đó, bạn hãy xoay cổ tay ngược chiều kim đồng hồ cho đến khi lòng bàn tay của bạn đặt phía sau cán vợt. Lúc đó, đầu ngón trỏ của bạn sẽ được đặt song song lên cạnh số 8 và các ngón tay khác ôm một cách tự nhiên vào cán vợt.
- Tay còn lại đỡ vào phần cổ vợt.
Cách cầm thuận tay nửa cán vợt trên 2 cạnh 8 – 8 (Nguồn: Internet)
2.2. Xoay người vào vị trí
Sau khi đã đảm bảo cầm vợt đúng cách, bạn cần xoay người từ vị trí sẵn sàng sang phía bóng rơi. Vào thời điểm quả bóng di chuyển về phía trái tay trái của bạn, hãy quay phần hông và vai sang trái, đồng thời, đưa đầu vợt hướng lên cao một góc nghiêng – tương tự như bước số 2 của kỹ thuật đánh trái một tay. Lưu ý, bạn cần giữa nguyên cách cầm vợt trong khi quay.
Cách xoay người giống với đánh trái Tennis hai tay. (Nguồn: Internet)
Điểm khác biệt so với kiểu đánh trái hai tay là bạn cố gắng thực hiện cú xoay người với biên độ lớn thì mới có thể tối ưu sức mạnh khi đánh bóng. Từ đó, bạn cũng có thể đánh hay hơn và ghi điểm tức thì.
2.3. Bước chân lên để tạo thế đánh bóng
Bước số 3 cũng giống như kỹ thuật đánh trái một tay, nghĩa là bạn vẫn giữ tư thế xoay người sang một bên và đưa chân không thuận lên trước để tạo đà vào bóng và giữ thăng bằng.
Cách đặt chân đế tạo đà xoay và đánh bóng (Nguồn: Internet)
Biên độ bước sẽ gấp rưỡi so với khoảng cách hai mũi chân khi đánh Tennis hai tay. Lý do là khoảng cách lớn hơn sẽ giúp giữ cân bằng tốt hơn. Bạn có thể đặt hai mũi chân song song hoặc cách nhau một góc 45॰. Trọng tâm vẫn giữ ở chân sau để giữ lực bung vợt ra ở bước sau.
2.4. Xoay đầu vợt xuống dưới để tạo đà đón bóng (hay còn gọi là “thả” vợt)
Điểm chung của một cú đánh trái tay, dù một hay hai tay là bạn thường tiếp xúc bóng ở vị trí thấp, nhằm đưa bóng bổng hơn. Sự khác biệt là, với kỹ thuật đánh Tennis trái 1 tay, bạn cần thả tay đằng sau để tay còn lại có thể bung hết mức, từ đó, tăng tốc độ và lực của cú đánh.
Cùng lúc đó, bạn sẽ dồn lực vào chân thuận và cong chân còn lại. Đồng thời, bạn dùng tay thuận vung mạnh để đưa vợt về vị trí tiếp bóng và vuông góc với mặt sân. Vị trí này thường nằm trước mũi giày của chân trước. Tay còn lại vươn sang ngang và song song với mặt sân.
2.5. Tăng tốc và đánh bóng
Thả vợt khi bóng gần đến điểm tiếp xúc (Nguồn: Internet)
Tương tự như cách đánh trái hai tay, bạn cũng cần tăng tốc ngay khi kết thúc động tác thả vợt để tăng lực đánh bóng vào vị trí chính xác và đánh một cách thật dứt khoát. Cụ thể, các bước tăng tốc và đánh bóng được thực hiện như sau:
- Bước 1: Xoay vai và hông về phía bóng rơi, hướng về phía mặt lưới.
- Bước 2: Rướn thẳng người, thẳng chân trụ và xoay vót chân sau hết cỡ.
- Bước 3: Vung vợt thật mạnh và vươn ra để với bóng, nếu bóng rơi xa vị trí đứng của bạn.
- Bước 4: Vợt dừng ở phía trên đầu và hướng thẳng lên trời, vuông góc với mặt sân.
- Bước 5: Tay còn lại vươn ra phía còn lại và giữ nguyên góc vuông như bước số 5 và chỉ hạ xuống theo quán tính của cơ thể để giữ thăng bằng.
2.6. Theo dõi bóng sau khi kết thúc cú đánh
Minh họa vị trí kết thúc khi đánh bóng xong (Nguồn: Internet)
Khi kết thúc đánh bóng, bạn đang ở vị trí vươn người hết mức. Từ tư thế này, hãy, tập trung nhìn theo động tác của đối thủ để phán đoán vị trí bóng phản công và nhanh chóng chuyển về vị trí sẵn sàng đánh trả.
Ngày càng có nhiều người chơi Tennis dần chuyển từ kiểu đánh Tennis trái tay một tay sang kiểu đánh hai tay – có nghĩa là họ sẽ dùng hai tay để cầm vợt khi đánh bóng. Kiểu đánh mới này được chứng minh là ổn định và tạo ra nhiều sức mạnh hơn so với cách chơi một tay. Cụ thể, nó có những ưu điểm như:
- Ổn định: Việc sử dụng hai tay để cầm vợt giúp cung cấp sự ổn định và kiểm soát tốt hơn khi đánh bóng. Điều này giúp bạn dễ dàng duy trì sự ổn định trong cú đánh và tạo ra bóng chính xác hơn.
- Sức mạnh: Lực đánh bóng sẽ kết hợp từ cả hai tay giúp đưa bóng đi xa và nhanh hơn. Vì vậy, cú đánh trái hai tay có khả năng tạo ra một đòn tấn công mạnh mẽ để ghi điểm.
- Dễ học: Người mới bắt đầu chơi hoặc trẻ em thường được khuyên học đánh trái hai tay vì cách này sẽ giúp cân bằng và ổn định hơn trong quá trình học, đặc biệt là giảm chấn thương ở khuỷu tay.
Cũng bởi những lợi ích như trên, không ít tay vợt chuyên nghiệp như David Nalbandian, Novak Djokovic, và Andy Murray cũng ưa chuộng kỹ thuật đánh Tennis trái hai tay.
Ngược lại, so với cách đánh Tennis trái một tay, khi sử dụng hai tay, bạn có thể gặp hạn chế về khả năng tiếp cận và phản xạ. Tuy vậy, bạn có thể bù đắp hạn chế này bằng việc cải thiện kỹ năng dự đoán bóng và lực đánh bóng.
3. 3 lỗi sai khi đánh Tennis trái tay
Dưới đây là các lỗi sai thường gặp khi đánh bóng trái tay khiến cho cú đánh của bạn không được hiệu quả, và quan trọng hơn, là cách sửa lỗi tương ứng.
1 – Không thả lỏng cơ thể và cơ bắp
Kỹ thuật đánh Tennis trái tay cần kết hợp nhiều bộ phận của cơ thể, từ vai, đến cánh tay, hông, và các động tác chân. Mỗi bộ phận cần có sự liền mạch và liên tục trong động tác và đảm bảo đúng biên độ. Điều đó có nghĩa là bạn cần thả lỏng cơ thể và cơ bắp để linh hoạt chuyển đổi vị trí.
Trước khi đánh bóng, hãy hít thở sâu và làm nóng cơ thể bằng cách di chuyển chân sang hai bên hoặc nhảy lên, nhảy xuống. Sau đó, bạn nên thả lỏng cánh tay và để ra xa ngực. Khi cánh tay vung ra sau một cách tự nhiên, cánh tay sẽ tạo đà để kéo hông và vai ra sau.
2 – Sử dụng tay thuận để truyền lực và đánh bóng
Một vài người mới bắt đầu chơi Tennis theo cách đánh trái tay lại dùng tay thuận để định hướng vợt. Khi dùng tay thuận và xoáy người trái tay, lực đánh sẽ không đủ và tạo ra một cú đánh không hiệu quả. Lưu ý, khi đánh trái tay, hãy dùng lực của tay không thuận để kéo và định hướng vợt Tennis trong các động tác. Điều này giúp duy trì sự ổn định và kiểm soát lực tốt hơn khi đánh bóng.
3 – Căn giờ không đúng và có quá nhiều động tác chân
Thời gian là yếu tố quan trọng khi chơi trái tay. Tuy nhiên, người mới luyện tập kỹ thuật này thường khó căn chuẩn thời gian, dẫn đến không kịp xoay người hoặc vươn tay đánh bóng xa. Hoặc, bạn có thể bị rối và bỏ các bước quan trọng, do đó, không tạo đà đủ và bị mất cân bằng. Bạn cũng có thể thực hiện quá nhiều động tác dư thừa và không kịp đánh bóng.
Để tránh lỗi này, bạn nên luyện tập nhiều và thực hiện đúng kỹ thuật.
- Ban đầu, bạn cần tự thực hiện các bước mà không có bóng để ghi nhớ thứ tự và giúp cơ thể làm quen động tác.
- Tăng dần tốc độ và biên độ của động tác để tăng phản xạ và lực đánh.
- Sau đó, luyện tập với bóng để luyện khả năng theo dõi bóng và đánh bóng thật.
4. 5 mẹo đánh Tennis trái tay hiệu quả
Bên cạnh việc sửa lỗi, sau đây là các mẹo đánh Tennis trái tay hiệu quả dành cho bạn:
- Luyện tập thường xuyên với máy hoặc với bạn bè, trong đó, dành khoảng 1 đến 2 tiếng để tập trung vào việc đánh trái tay. Bên cạnh đó, bạn vẫn nên luyện tập các cú đánh khác nhau để có thể rèn luyện sự linh hoạt và dẻo dai.
- Khởi động trước trận cầu lông và tận dụng các khoảng thời gian nghỉ để duỗi cơ, thư giãn toàn bộ cơ thể. Hãy bắt đầu bằng cách kéo dãn nhẹ nhàng các nhóm cơ chính như chân, cánh tay, lưng, và vai trong vòng 15 phút. Sau đó, bạn nên chạy một vài vòng quanh sân tập để tăng cường lưu thông máu và làm ấm toàn bộ cơ thế. Đồng thời, trong suốt trận đấu, bạn có thể thực kỹ thuật giảm căng thẳng như thở sâu, tập trung vào mục tiêu và tạo hình ảnh tích cực về trận đấu.
- Tập vung vợt theo một đường cung (chữ C) để tạo quỹ đạo đánh cao hơn và mềm mại hơn.
- Bình tĩnh và quyết đoán khi đánh bóng, như vậy bạn mới có thể đánh bóng hết lực và chính xác để đưa đối thủ vào thế khó khăn và tạo ra cơ hội tấn công hay kiểm soát điểm. Muốn làm được điều đó, hãy tập trung tuyệt đối vào quả bóng và tự tin vào kỹ thuật đánh của bạn.
Kỹ thuật đánh trái tay trong Tennis đòi hỏi quá trình luyện tập chăm chỉ và kiên trì. Decathlon tin rằng, nếu đã nắm vững những mẹo và bài tập trên, bạn có thể cải thiện kỹ thuật đánh trái tay và ghi điểm hiệu quả hơn trong các trận đấu của mình!
